Digitalisering bij KlokGroep: snellere ontwerpen en besparingen
KlokGroep is een van de grotere ‘regisseurs’ in de Nederlandse bouwwereld. De drie samenwerkende bedrijven binnen de groep ontwikkelen, bouwen en renoveren complete woonwijken. Van de Klok in Nijmegen zet stevig in op digitalisering en automatisering. De met Cadac ontwikkelde woningconfigurator die door alle Klok-ondernemingen wordt gebruikt, versnelt de engineering- en ontwerpprocessen en zorgt voor aanzienlijke besparingen.

Vergunningen belemmeren snelheid van de woningbouw
Nederland heeft een groot tekort aan betaalbare woonruimte, maar de productie van woningen stokt. Het doel om jaarlijks 100.000 nieuwe huizen en appartementen op te leveren, wordt bij lange na niet gehaald. Twan Dekkers, BIM-manager bij Van de Klok, knikt. ‘Aan ons zal het niet liggen’, zegt hij. ‘We hebben in de hele groep meer dan voldoende grondposities en kunnen ook heel snel doorschakelen van ontwerp naar concrete bouw. We werken met vaste partners, co-makers, waar we op kunnen rekenen: architecten, aannemers, installatiebedrijven en toeleveranciers. Het knelpunt zit meestal bij het vergunningstraject en gecompliceerde regelgeving. Wij zouden graag wat meer tempo maken.’
Door de koppeling zien onze modelleurs meteen wanneer er eventuele knelpunten ontstaan. Het ontwerpproces is daardoor nog minder foutgevoelig en dat zal zich tijdens de voorbereiding en later op de bouwplaats zelf ook uitbetalen.
Twan Dekkers
BIM-manager bij Van de Klok

Sterke marktpositie voor KlokGroep
KlokGroep boekte in 2023 met in totaal ruim 500 vaste medewerkers een gezamenlijke omzet van € 516 miljoen. De orderportefeuille bij de dochterondernemingen Van de Klok, Heilijgers en Adriaan van Erk is goed gevuld. ‘Het zijn weliswaar drie bedrijven, maar elk met hun eigen geschiedenis en specialisme. Transformatie van gebouwen tot woningen, kleinschalige bouwprojecten, binnenstedelijke renovaties, bedrijfsgebouwen en het realiseren van complete nieuwbouwwijken. Samen hebben we een sterke marktpositie.’

Van de Klok: regisseur van het complete ontwikkel- en bouwtraject
De grondlegger van KlokGroep is Van de Klok in Nijmegen, gestart in 1922 als klein metselbedrijfje in Druten en nu een grote speler op de Nederlandse markt. Van de Klok werkt samen met gemeenten en corporaties of ontwikkelt zelf bouwprojecten op eigen grond. Gemiddeld tekent KlokGroep voor zo’n 1500 nieuwbouwwoningen per jaar. Van de Klok neemt er hier zo’n 900 voor zijn rekening. Hoe kan dat met amper 250 mensen in dienst? ‘We zijn geen aannemer, maar regisseren het complete ontwikkel- en bouwtraject’, legt Twan Dekkers uit. Dat geldt grotendeels ook voor de zusterbedrijven Heilijgers en Adriaan van Erk. ‘We werken bijvoorbeeld samen met de gemeente en de omgeving voor een haalbaar plan dat aansluit bij de omgevingsbehoeften en onze eigen bedrijfsvoering. Dan maken we met architecten een ontwerp dat voldoet aan alle regelgeving, zodat dit vervolgens technisch kan worden uitgewerkt. Team klant en verkoop gaat aan de slag met de verkoop en wij starten onze voorbereidingen voor de realisatie. Onze mensen plannen dan de daadwerkelijke bouw met de co-makers die alles regelen met de onderaannemers en leveranciers. Onze mensen bewaken van de grondaankoop tot en met volledige realisatie, de processen. Daar komt het eigenlijk op neer.’
KlokGroep bouwt aan de toekomst met digitalisering en BIM
De landelijke bouwproductie mag dan haperen, KlokGroep anticipeert op betere tijden en automatiseert en digitaliseert zoveel mogelijk. ‘We waren er vroeg bij met BIM’, weet Twan Dekkers, sinds 2014 werkzaam bij het bedrijf als BIM-coördinator/manager en binnenkort Projectmanager. ‘Digitaal ontwerpen en bouwen is de toekomst. Het is de enige manier om het ontwerpproces te versnellen, de faalkosten te verlagen en de arbeidsproductiviteit te verhogen. Door schaarste op de arbeidsmarkt is het juist belangrijk om onze engineering- en ontwerpprocessen zoveel mogelijk te automatiseren. Hierdoor kunnen we met een relatief klein team onze projecten doen. Vanuit de klant geredeneerd: er is een tekort aan vakmensen, fabrieken zullen steeds meer bouwdelen met robots gaan produceren. Het ontwerpproces en de informatie-uitwisseling met de producenten moet dan optimaal zijn.’
CPQ-software van Epicor
En ook in dat proces is nog veel te winnen. ‘Zeker, daarom hebben we binnen Van de Klok de afgelopen jaren de consultants van Cadac ingeschakeld om de Configure Price Quote van Epicor-software te installeren en een deel van onze mensen daarvoor op te leiden. Een configurator waarmee we razendsnel en nauwkeurig offertes kunnen maken voor in eerste instantie de projectontwikkelaar en later de klant. Voor de bouw van één vrijstaand huis tot en met een straat met twintig rijtjeshuizen of een appartementencomplex. De configuratie oplossing van Cadac sluit uitstekend aan bij de Revit-software die onze modelleurs voor hun digitale ontwerpen gebruiken. Deze configurator wordt momenteel bij de hele KlokGroep geïmplementeerd.’
Basehome: 20 cascotypes, 2000 varianten en eindeloze mogelijkheden
Een configurator voor rijtjeshuizen, dat klinkt als een geautomatiseerde machine met repeterende ontwerpen. Twan Dekkers kent het vooroordeel. ‘Onzin dus. Met de configurator stel je het casco samen. De schil (gevel, ramen, deuren, dak, enzovoort) wordt door de architect telkens opnieuw ontworpen. Er zijn ook afwijkingen mogelijk zoals een dakkapel, uitbouw of terras. Ons Basehome-programma telt 20 cascotypes met wel 2000 basisvarianten. Over de vrijheid in de schil hebben we het dan nog niet eens gehad. De architect kan zich binnen bepaalde spelregels uitleven waardoor elke locatie uniek wordt. Hoezo repeterende ontwerpen? Van buiten zie je originele huizen, de standaardisering zit achter de voordeur. Voor ons is de configurator de basis waarmee we snel een prijs kunnen berekenen. We weten dat het casco aan de bouweisen voldoet. Verder hebben we hiermee het proces beter in de grip.’
Commercie en ontwerp smelten samen door CPQ en Revit
De Configure Price Quote (CPQ) is geïntegreerd met Revit zodat commercie en ontwerp samensmelten. ‘Precies wat we zochten. Door de koppeling zien onze modelleurs meteen als er eventuele knelpunten ontstaan. Het ontwerpproces is daardoor nog minder foutgevoelig en dat zal zich tijdens de voorbereiding en later op de bouwplaats zelf ook uitbetalen. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de montage van een woning helemaal zonder problemen verloopt. Ook kunnen we door de combi sneller richting vergunningsprocedure.’
Integratie met Cadac Connect
Twan Dekkers werkte met zijn team van zes man in de voorbereiding en tijdens de implementatie nauw samen met consultants van Cadac, al jaren kind aan huis bij Van de Klok. ‘Een intensief proces’, kijkt Accountmanager Bob van Zeist van Cadac terug. ‘Twan weet wat hij wil, is veeleisend. Integratie tussen de woningconfigurator en Revit is de kracht van de CPQ-oplossing van Cadac. De integratie wordt gerealiseerd door het integratieplatform van Cadac, Cadac Connect. Op deze manier kunnen de KlokGroep-bedrijven in een latere fase het ERP-systeem, het DMS en andere BIM-samenwerkingsplatformen ook integreren. Een integratieplatform is de basis voor een Common Data Environment. Een configurator betekent ook een andere werkwijze. Je zou kunnen zeggen dat sommige modelleurs opschuiven naar het vakgebied van dataspecialisten. Uiteindelijk hebben we in goede samenwerking een tot in detail uitgewerkt proof-of-concept uitgewerkt, inclusief kosten en terugverdientijd van de configurator.’
KlokGroep combineert bouwexpertise met IT-oplossingen
Twan Dekkers haalt de presentatie tevoorschijn waarmee hij de eigen directie en de andere drie bedrijven van KlokGroep overtuigde. ‘De investering verdienen we in een paar jaar terug. Niet elke euro is kwantificeerbaar. Efficiënter en sneller werken is lastig in euro’s te vertalen, net als een dalende foutenlast. Essentieel is dat wij verder digitaliseren. De sneltrein is vertrokken en wij zijn aan boord. We zijn nu ook een beetje een IT- en databedrijf naast een ontwikkelende bouwonderneming. Voor de klant is dat alleen maar goed nieuws. Wij hebben onze processen en data op orde en kunnen sneller bouwen. Komt die acceleratie er in de bouw, wij zijn er klaar voor.’
Consument aan het stuur bij woningontwerp
En de consument? ‘Die krijgt straks ook meer mogelijkheden. De beperkingen buiten het casco zijn klein. Nu al kan hij voor een deel zijn nieuwe huis naar eigen smaak opbouwen. Onze woonadviseurs, makelaars en klanten beschikken ook over de configurator en zien bijvoorbeeld direct wat die uitbouw of dat dakkapel kost. En dat geldt ook voor de woningindelingen. Uiteindelijk zit de consument aan het stuur als hij een huis koopt. Dat is de toekomst.’