Een huis staat op een stevig fundament. Een ijzeren wet in de bouwwereld, maar in de zo gewenste omschakeling naar digitaal bouwen hebben ondernemers de neiging om eerst het dak te ontwerpen, vervolgens de verdiepingen in te vullen en als laatste over de fundering na te denken. Goed bedoeld, helaas geen goede aanpak.
Ik overdrijf natuurlijk een beetje, maar feit is dat we bij Cadac vrijwel dagelijks met architecten, aannemers, installateurs en toeleveranciers rond de tafel zitten die willen gaan BIMmen. Ze vragen ons om een mooi softwarepakket te installeren, bijvoorbeeld Revit van Autodesk, zodat ze de stap kunnen maken naar de nieuwe tijd. Naar Building Information Modelling; ontwerpen op de computer, de toverformule waarmee sneller gebouwd wordt, efficiënter, met minder mensen en zonder faalkosten.
Bouwopgave
Uiteindelijk is dat de stip aan de horizon, zeker. De bouwwereld voelt heel goed de sense of urgency. De bouwopgave is groot, wereldwijd en zeker ook in Nederland waar een bouwopgave ligt van één miljoen nieuwe huizen plus de renovatie van miljoenen woningen in het kader van de energietransitie. Het tempo moet omhoog en BIM lijkt het antwoord op de uitdagingen. Net als in de maakindustrie waar enorme slagen gemaakt worden met robotisering en digitalisering en waar de arbeidsproductiviteit nog steeds stijgt. Dat moet ook kunnen in de bouw, is de gedachte. En snel ook, want de tijd dringt. Ik proef zelfs iets van paniek in de bouwwereld die zich vertaalt naar een run op digitale ontwerpsoftware. Echter met een, simpel of geavanceerd, softwarepakket zijn we er niet. Software is het spreekwoordelijke dak dat pas een functie heeft als er een stevig fundament ligt.
Het gebouw als product
Supermarkt
Software is een middel, geen doel. Klinkt niet logisch uit de mond van een salesdirector van Cadac, groot geworden met de verkoop van Autodesk software? Nee dat klopt, maar Cadac heeft zichzelf in een paar jaar tijd getransformeerd naar een dienstverlener die ondernemers en organisaties ondersteunt met het gebruik van software. In de eigen Store hebben we alle producten ondergebracht. Een supermarkt met tientallen oplossingen. Voor de maakindustrie, overheden en dus ook voor de bouwwereld. Natuurlijk is dat een pijler onder ons bedrijf, maar liever nog verdienen we onze sporen en geld met toegevoegde waarde. We helpen onze klanten met de juiste keuzes, zorgen dat ze het maximale uit de software halen, de juiste toepassingen gebruiken. Tot voor een paar jaar hadden we pure vertegenwoordigers op de weg; nu zijn dat salesconsultants die hun weg weten in de maak- en bouwwereld, de infrastructuur, de energiesector of de luchtvaart. We hebben onszelf opnieuw uitgevonden en dat was nodig ook om te overleven.
Disruptie
De bouw staat op eenzelfde drempel van disruptie. Digitalisering, robotisering, bouwen op basis van data; het is het voorland. Maar waar te beginnen? Met het leggen van een fundament. Is dat de stap van analoog naar 2D en 3D ontwerpen? Nee, die stap hebben we al achter ons. Helaas worden digitale tekeningen nog altijd uitgeprint en gebruikt op de bouwplaats. Nog altijd is de communicatie tussen ontwerpers, bouwers en toeleveranciers onder de maat. Er wordt nog zo gebouwd als pakweg honderd jaar geleden. Met veel kostbare fouten, herstelwerk en dus ontevreden klanten.
Stappenplan voor modelgericht werken
Overstap
Waarom? Omdat het fundament ontbreekt. De overstap naar een digitale omgeving is groot. Het vereist allereerst doordacht datamanagement, een heldere bibliotheek waarin data goed en snel vindbaar zijn. Uiteraard is ook de keuze voor software belangrijk. Autodesk biedt talrijke opties, toegesneden op de gebruiker. Van architect tot en met installateur. Minstens zo belangrijk is change-management. Mensen moeten meegaan in de verandering, overtuigd zijn van de noodzaak. Een niet te onderschatten component in het proces. Ook dat is een taak die onze Cadac-mensen graag op zich nemen, naast het gebruikelijke pakket van installatie en opleidingen. Hoe pak je dat als ondernemer aan, hoe leg je zo’n fundament? Het begint met het opbouwen en vastleggen van kennis. Daarvoor is een kartrekker nodig die een intern kenniscentrum opzet en onderhoudt. Informatiemanagement is belangrijk, het eigen bedrijfsproces door en door kennen. Waar zitten de data-silo’s? Hoe knoop ik die aan elkaar? Daarbij hoort een toegesneden ICT-systeem met standaarden, met infrastructuur en mensen die ermee om kunnen gaan. Opleidingen zijn een voorwaarde, net als het aantrekken van de juiste mensen en het verdelen van de rollen en functies. De hele organisatie moet achter het principe van BIM’men staan, het is ieders verantwoordelijkheid.
Integratie
Goed, en wat als dat mooie fundament gelegd is? Dan kunnen we de volgende grote stap zetten: samenwerken. Als de bouwwereld betere producten met een betere opbrengst wil neerzetten, dan is ketenintegratie een essentiële stap. We willen immers toe naar datadriven bouwprocessen waarin we systemen aan elkaar koppelen. Alle partijen, architecten, aannemers, toeleveranciers werken samen in een integraal ontwerpmodel waarin alle data beschikbaar zijn. Zo ontstaat een virtueel bouwwerk waarvan alle details ingevuld zijn. van fundering tot installaties, van kozijnen tot en met de kleuren van het schilderwerk. Dit model fungeert als databron voor de toekomstige toepassingen: het bouwen, het gebruik maar vooral het ook het onderhouden en het recyclen ervan.”
Beheren en beheersen van ontwerpinformatie
Model
Het ontwerp is de basis voor prefab-elementen, voor een precieze planning op de bouwplaats, voor het prestatiecontract van de bouwer. Er is geen ruimte meer voor eigen interpretaties op de werkplek of adhoc aanpassingen. Alles gebeurt in het model, in de cloud. Iedereen werkt met dezelfde versie. Je mag het gerust vergelijken met het bouwen van auto’s. Dat gebeurt ook op de lopende band op basis van één basisontwerp. Uiteraard met bijvoorbeeld andere gevels of kleuren of andere installaties onder de ‘motorkap’. Echter, de basis is hetzelfde. Alleen zo kunnen we gebouwen en woningen maken met minimale faalkosten en snel.
De bouw is rijp voor disruptie. Cadac is er in ieder geval klaar voor. Met een stappenplan voor modelgericht werken als basis. Interesse? Neem gerust contact op.
